Kaempferia galanga, beter bekend als kencur, aromatische gember, zandgember, cutcherry of opstandinglelie, is een eenzaadlobbige plant in de gemberfamilie en een van de vier planten die galangal worden genoemd. Het komt voornamelijk voor in open gebieden in Indonesië, Zuid-China, Taiwan, Cambodja en India, maar wordt ook op grote schaal in Zuidoost-Azië gecultiveerd.
Kaempferia galanga wordt gebruikt als een kruid in de keuken in Indonesië, waar het kencur of 'Cekur' wordt genoemd in Maleisië, en vooral in Javaanse en Balinese keukens. Beras kencur, dat gedroogd K. galanga-poeder combineert met rijstmeel, is een bijzonder populaire jamu-kruidendrank. De bladeren worden ook gebruikt in de Maleisische rijstschotel, nasi ulam. In tegenstelling tot de vergelijkbare Boesenbergia rotunda. galanga niet vaak gebruikt in de Thaise keuken, maar kan deze worden gekocht als een gedroogde wortelstok of in poedervorm bij kruidengeneeskramen. Het is in het Thais bekend als proh-hormoon of waan-hormoon en in Khmer als prâh of prâh krâ-oup . Het wordt ook gebruikt in de Chinese keuken en de Chinese geneeskunde en wordt verkocht in Chinese kruidenierswaren onder de naam sha jiang, terwijl de plant zelf shan nai wordt genoemd pinyin: shannai). Kaempferia galanga heeft een peperige, kamferachtige smaak.
Hoe gebruik je het in boemboes. Je kunt de verse wortel mee laten sudderen nu met onder andere stoofgerechten of een lekkere soep. Je kunt er ook voor kiezen om hem te raspen, dat zorgt ervoor dat je nog meer smaak onttrek. De smaak is erg stevig dus de smaak kan niet door iedereen gewaardeerd worden, let er daarom op hoeveel je eraan toevoegt zodat het niet te sterk word. Als je 1 of 2 stukjes erbij doet is dat al voldoende. De verse wortel moet je koel bewaren je kunt er ook voor kiezen om hem in te vriezen.
In de meeste landen waar ze deze specerij niet kennen schijnt hij alleen maar vers te vinden in Azië en Nederland waar het te koop is. In de andere noemen ze het abusievelijk ‘’lesser Galangal’’ of ‘’Kleine Galangal’’, dit is tevens een hele andere plant namelijk de Alpina Officinarum. In nederland noemt iedereen het gewoon kentjoer of kencur. Maar let op bij een slecht vertaalde kook boek. Daarin hebben ze het over kleine galangal dan kan je het zeker weten dat ze het over kentjoer noemen of bedoelen. Kleine galangal word nergens gebruikt in de keuken. Het word alleen gebruikt in de Chinese geneeskunde.
Het word vaak gebruikt in de Indische keuken. Het is belangrijk om de wortel eerst goed te wassen dan te schillen of gaan raspen. Het advies is om niet te veel van de kentjoer te gebruiken omdat het erg overheersend is dus wees er voorzichtig mee. De andere mogelijkheid is om het in schijfjes te doen en mee te laten sudderen bij de soep of een stoofgerecht. Kentjoer is zeker aan te raden om te combineren met koriander, rode peper en paksoi Sjanghai. Dit is een gezonde kool en zit vol met mineralen.
